Women and youth in Myanmar agriculture [in Burmese]
စိုက်ပျိုးေရးကတွင် အမျိုးသမီးများှင့်လူငယ်များ၏ အခန်းကသည် အချိန်ှင့်အမ အေကာင်းအရာ အမျိုးမျိုးအလိုက် ကွဲြပားြခားနားပါသည်။ ေယဘူယျအားြဖင့် အေှေတာင်အာှတွင် ဤကှင့်ပတ်သက် သည့် အေရအတွက် စံထား (quantitative) သတင်း အချက်အလက် အနည်းငယ်သာှိပီး အထူးသြဖင့် ြမန်မာ ိုင်ငံတွင် ၎င်းသတင်းအချက်အလက်များ ှားပါးပါသည်။ က်ုပ်တို့အေနြဖင့် ြမန်မာ့ေကျးလက်ေဒသ စိုက်ပျိုးေရးကတွင် အမျိုးသမီးများှင့် လူငယ်များ၏ ပါဝင်မကို မှတ်တမ်းြပုစုိုင်ရန် ိုင်ငံကိုယ်စားြပု အချက်အလက်များကို အသံုးြပုထားပါသည်။ ပထမဦးစွာ အမျိုးသမီးများှင့် လူငယ်များ၏ စိုက်ပျိုးေရး ကတွင် ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ေဆာင်ရွက်မကို ေဖာ်ြပပါသည်။ လယ်ယာလုပ်ကိုင်သည့် အိမ်ေထာင်စုများှိ အမျိုးသမီးများသည် မိသားစုလယ်ယာလုပ်ငန်းတွင် အလုပ်လုပ်ရက် ၃၉ ရာခိုင်န်းကို လုပ်ကိုင်ကပီး စိုက်ပျိုးေရးေန့စား လုပ်သားများ၏ ၄၃ ရာခိုင်န်းသည် အမျိုးသမီးများြဖစ်ကပါသည်။ မိသားစု စိုက်ပျိုးေရး အလုပ်လုပ်ကိုင်သူ ၂၇ ရာခိုင်န်းသည် လူငယ်များ ြဖစ်ကပီး စိုက်ပျိုးေရး ေန့စားလုပ်သားအြဖစ် ေဆာင်ရွက် ေနကသူများ၏ ၂၂ ရာခိုင်န်းသည် လူငယ်များ ြဖစ်ကသည်။ သို့ေသာ်လည်း အမျိုးသမီးများ၏ လယ်ယာ လုပ်အားခသည် အမျိုးသားများ လုပ်အားခထက် ၂၉ ရာခိုင်န်း နည်းပါသည်။ အမျိုးသားများတွင် လူငယ်များ၏ လယ်ယာလုပ်အားခမှာ လူငယ်မဟုတ်သူများ၏ လုပ်ခလစာထက် ၁၇ ရာခိုင်န်းနည်း ေသာ်လည်း အမျိုးသမီး များတွင်မူ အလားတူ လုပ်အားခ ကွာြခားချက်များ ကို မေတွှိရပါ။ ဒုတိယအေနြဖင့် ေြမယာပိုင်ဆိုင်ခွင့်တွင် ကျား-မ ကွာဟချက်ကို သိသိသာသာ ေတွရေသာ်လည်း ေြမယာပိုင်ဆိုင်ခွင့်ှိသည့် အမျိုးသမီးဦးေရကမူ ပမာဏတစ်ခုတွင်သာ ှိေနဆဲြဖစ်သည်။ အရွယ်ေရာက်ပီးသူများတွင် အမျိုးသမီး ေြမယာပိုင်ဆိုင်မ ၇ ရာခိုင်န်း ှင့်ိင်းယှဉ်ပါက အမျိုးသား ေြမယာပိုင်ဆိုင်မ ၁၉ ရာခိုင်န်းသည် တရားဝင် အမည်ေပါက် ပိုင်ဆိုင်သူ ေြမပိုင်ှင်များ ြဖစ်ကသည်။ လူငယ် အနည်းငယ်တွင် ေြမယာ ပိုင်ဆိုင်ခွင့် ှိကေသာ်လည်း အသက်အရွယ် အလိုက် ပိုင်ဆိုင်ိုင်ေချ တိုးလာသည်။ တတိယအေနြဖင့် သီးှံပံုစံများကို ေလ့လာရာတွင် အမျိုးသားများ သို့မဟုတ် အမျိုးသမီးများ သီးြခားအေနြဖင့် သီးှံစိုက်ပျိုးြခင်း မှိေသာ်လည်း စိုက်ေရးပျိုးေရးဆိုင်ရာ ဆံုးြဖတ် ချက်ချသူမှာ အမျိုးသားများသာ ြဖစ်ေနပါက စပါးသီးှံကို ပိုမိုစိုက်ပျိုး ေလ့ှိပီး ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကို ေလျာ့နည်း၍ စိုက်ပျိုးေလ့ှိသည်။ ေနာက်ဆံုးအချက် အေနြဖင့် ေချးေငွ ရှိသံုးစွဲမအေပါ် ေလ့လာရာတွင် အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားများထက် ေချးေငွရှိမနည်းပီး (၂၁ ရာခိုင်န်း ှင့် ၂၆ ရာခိုင်န်း)၊ လူငယ်များမှာ ေချးေငွရှိမ အလွန်နည်းသည် (၄ ရာခိုင်န်း)။ အမျိုးသမီးများ၏ ေချးေငွများကို အစားအစာှင့် ကျန်းမာေရး အသံုးစရိတ်ကဲ့သို့ အေြခခံလိုအပ်ချက်အတွက် အသံုးြပုသည်။ အမျိုးသားများ၏ ေချးေငွများကို အထူးသြဖင့် လယ်ယာလုပ်ငန်းကဲ့သို့ လုပ်ငန်းများတွင် ထုတ်လုပ်မစရိတ်များအတွက် ရင်းှီးြမုပ်ှံရန် ရည်မှန်းအသံုးြပု ပါသည်။ သို ့ ြဖစ်ပါ၍ ဤစာတမ်း၏ ေတွ ှိမ အေထာက်အထား များအရ တန်းတူညီမမူှင့် ဖံွ ဖိုးတုိးတကေ် ရး ပန်းတိုင်များကို ရှိေစရန် စိုက်ပျိုးေရး စီမံကိန်းများှင့် မူဝါဒချမှတ်ြခင်းများတွင် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးှင့် လူငယ်များ ညီတူညီမ ပါဝင်ြခင်းသည် လွန်စွာ အေရးကီး ပါသည်။